امروزه شاید بتوان یکی از محبوب ترین و پر کاربردترین قالب های مورد استفاده در ساخت و ساز را قالب های پلای وود دانست. قالب های ساخته شده از تخته چوب پلای وود به دلیل برخورداری از کیفیت و استحکام مناسب و در عین حال مقرون بصرفه می توانند در طیف وسیعی از مصارف قالب بندی و تولید مصنوعات مختلف مورد استفاده قرار گیرند. در ادامه این مقاله از پلای مارکت قصد داریم به بررسی کامل ویژگی ها، نحوه ساخت و مزایا و معایب این قبیل قالب های چوبی بپردازیم.

قالب پلای وود چیست؟

قالب پلای وود در واقع نوعی قالب چوبی ساخته شده از تخته چندلایه است که به دلیل امکان استفاده مجدد و مقاومت مناسبی که از خود نشان می دهد، اغلب در فرایند ساخت سازه های بتنی مورد استفاده قرار می گیرد. از لحاظ ساختار، قالب های ساخته شده از پلای وود معمولا شامل تیرها، ستون ها و پنل های منحصربفردی هستند که در کنار یکدیگر قالب نهایی را تشکیل می دهند. در مواقعی که امکان طراحی و ساخت سازه های بتنی با زوایای نامنظم یا اشکال خاص وجود نداشته باشد، استفاده از قالب پلای وود به عنوان راه حلی کارامد و مطمئن بشمار می آید.

قالب های پلای وود با توجه به نوع کاربرد و حوزه استفاده در ضخامت های 7 الی 32 میلی متری موجود هستند و شکل ظاهری آن ها نیز کاملا قابل تنظیم می باشد. به این صورت که اغلب می توان با تغییر محل اتصالات و نحوه چینش پنل ها، قالب بندی پلای وود را تغییر داده و جهت قالب گیری محصول دیگری از آن استفاده نمود.

آشنایی با مزایای استفاده از قالب پلای وود

قالب های پلای وود، یکی از کارآمدترین راهکارهای مدرن کشف شده در سال های اخیر برای ساخت سازه های مختلف هستند که به دلیل برخورداری از ویژگی های منحصربفرد در بسیاری از پروژه های ساختمانی یا ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند. در همین راستا نیز در ادامه به بررسی چند نمونه از مزایای فوق العاده این فرآورده چوبی می پردازیم.

ساختار قدرتمند و پایدار: قالب های ساخته شده از جنس پلای وود به علت استفاده از چندین لایه چوب مقاوم، به خوبی در برابر فشار فرسایش مقاوم هستند و از این رو به عنوان ساختاری پایدار جهت قالب بندی برای ساخت سازه های بتنی شناخته می شوند.
انعطاف پذیر در طراحی: قالب های پلای وود به دلیل جنس منعطف و قابلیت شکل پذیری آسان، این امکان را به طراحان و معماران می دهند که فضاهای خارجی یا سازه های مختلف را در ابعاد و اشکال مد نظر خود طراحی و به تولید برسانند.
قابلیت استفاده مجدد: از آنجایی که ساختار قالب پلای وود به صورت کاملا قابل تفکیک طراحی شده است می توان به صورت مجدد از آن استفاده نمود.
امکان سفارشی سازی: این نوع قالب های چوبی همواره به صورت سفارشی و کاملا مطابق با طرح و ابعاد مورد نظر مشتری توسط تولید کننده تولید می شوند.
سبک و قابل حمل: قالب های پلای وود به دلیل استفاده از ورق چوب چندلایه در ساختار آن ها سبک و قابل حمل هستند و همین ویژگی نیز موجب شده است که به راحتی بتوان آن ها را جابجا نمود.

با توجه به تمامی مزایای پیش تر ذکر شده، قالب های پلای وود به عنوان راه حلی کارامد جهت قالب بندی می توانند تا حد زیادی موجب افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها در حوزه ی ساخت و ساز گردند.

معرفی انواع قالب پلای وود قالب بندی

در یک دسته بندی کلی، انواع پلای وود بر اساس ساختار آن ها را می توان شامل قالب پلای وود تخت، قالب پلای وود منحنی، قالب پلای وود فول فریم و قالب پلای وود فریم لس دسته بندی نمود که در ادامه به هر یک از آن ها می پردازیم:

1. قالب پلای وود تخت

نوعی خاص از قالب پلای وود است که ساختار آن شامل اجزای زیر است:

ورق پلای وود (Plywood Sheet): ورق های پلای وود مورداستفاده در ساخت قالب تخت دارای سطحی صاف و مقاوم اند و دارای ضخامت‌های متنوع (معمولاً 12، 15، 18 یا 21 میلی‌متر) می باشند.
اتصالات (Fasteners): اتصالات مورد استفاده برای ساخت قالب پلای وود تخت شامل پیچ و مهره و گیره های مخصوص قالب بندی هستند که همگی به سهولت نصب و جداسازی و نیز اتصال پلای وود به اسکلت و ثابت نگه داشتن آن کمک می نمایند.
روکش محافظ (Surface Coating): برخی از ورق های پلای وود دارای روکش مخصوص هستند که مقاومت سطحی آن ها را در برابر رطوبت و سایش افزایش می‌دهد. این روکش ها همچنین باعث می شوند بتن به سطح قالب نچسبد و جداسازی آن آسان تر شود.
اسکلت نگهدارنده (Frame/Support Structure): معمولاً از پروفیل های فلزی، چوب یا آلومینیوم ساخته می‌شود و وظیفه ی نگهداری ورق پلای وود را در جای خود بر عهده دارد.
تکیه‌گاه های جانبی (Braces or Supports): این تکیه گاه ها که معمولا از چوب، فلز یا پلاستیک سخت ساخته می‌شوند، پایداری و استحکام قالب را تضمین می‌کنند و از تغییر شکل یا جابجایی آن در حین بتن ریزی جلوگیری می‌کنند.

2. قالب پلای وود منحنی

قالب پلای وود منحنی یک نوع قالب چوبی است که با استفاده از ورق‌های پلای وود و برای ایجاد سطوح منحنی در پروژه های ساختمانی، معماری یا دکوراسیون ساخته می‌شود. این نوع قالب به دلیل انعطاف پذیری و استحکام بالا، برای ساخت و شکل دهی سازه های منحنی و خاص بسیار مناسب است. از جمله کاربردهای مهم این نوع قالب چوبی نیست می توان به موارد زیر اشاره نمود:

اجرای ستون ها و دیوارهای منحنی در پروژه های ساختمانی
ساخت سازه های معماری خاص با طراحی های نوآورانه
دکوراسیون داخلی با اشکال منحنی و زیبا

3. قالب پلای وود فول فریم

قالب پلای وود فول فریم در واقع یک سیستم قالب بندی پیشرفته است که از ترکیب ورق های پلای وود و فریم های پشتیبان کامل (معمولاً فلزی یا چوبی) برای ایجاد سازه های بتنی با کیفیت بالا استفاده می کند. این نوع قالب بندی به دلیل استحکام و دوام بالا، در پروژه های ساختمانی بزرگ و کوچک و همچنین موارد زیر کاربرد گسترده‌ای دارد.

دیوارهای بتنی بلند
سقف های گسترده
ستون ها و شمع ها
سازه های خاص معماری

اجزای قالب پلای وود فول فریم نیز شامل موارد زیر است:

ورق پلای وود: ورق پلای وود به‌ عنوان سطح قالب بندی که با بتن در تماس است، معمولاً از پلای وود ضد آب و با ضخامت 15 الی 21 میلی متری ساخته می شود.
فریم ها: فریم ها که وظیفه پشتیبانی از ورق پلای وود و توزیع یکنواخت فشار بتن را بر عهده دارند، معمولاً از جنس فولاد گالوانیزه یا چوب با استحکام بالا ساخته می شوند.
تکیه‌گاه ها و شمع ها: تکیه گاه ها و شمع ها که نگهداری از قالب و تحمل وزن بتن را بر عهده دارند، معمولاً از نوع جک‌ های قابل تنظیم یا داربست های فلزی انتخاب می شوند.
اتصالات و گیره ها: شامل تمامی بست‌ها، پیچ‌ها و سایر اتصالات مورد استفاده برای تثبیت و قطعات قالب هستند.

4. قالب پلای وود فریم لس

قالب پلای وود فریم لس به نوعی از قالب بندی اشاره می کند که فاقد هر گونه قاب فلزی یا چوبی است و در مقایسه با سایر قالب ها از وزن کمتر و انعطاف پذیری بیشتری برخوردار می باشد. این مدل قالب پلای وود اغلب در پروژه های کوچک و متوسط و به منظور شکل دهی به سازه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد و اگر به درستی نگهداری شود می تواند بارها مورد استفاده قرار گیرد. طراحی ساختار قالب فریم لس از این قرار است که ابتدا صفحات پلای وود به صورت افقی یا عمودی در محل نصب شده و با استفاده از گیره ها و تسمه ها به یکدیگر متصل می شوند. سپس کلیه پایه ها و مهارها برای تثبیت موقعیت قالب ها نصب می‌شوند و در نهایت نیز روغن قالب به سطح داخلی پلای وود زده می شود و بتن ریزی آغاز می‌شود.

با انواع کاربردهای قالب پلای وود آشنا شوید

قالب های پلای وود به دلیل برخورداری از ویژگی های منحصربفرد خود می توانند به عنوان یک راهکار کارامد در تسریع روند بسیاری از پروژ های ساختمانی نقش موثری ایفا کنند. لذا در ادامه به چند نمونه از کاربردهای رایج در این زمینه اشاره نموده ایم:

ساخت سازه های بتنی: قالب های پلای وود برای ساخت سازه های بتنی با استحکام بالا انتخاب مناسبی بشمار می آیند. علت این موضوع نیز مقاومت بالای این نوع قالب در برابر فشار و کشش و قابلیت تحمل بارهای سنگین است.

ساخت زیرسازی های بتنی: تمامی زیرسازی های بتنی با اشکال مختلف نظیر ستون ها، پایه ها، بالکن ها و… با استفاده از قالب های منعطف پلای وود قابل ساخت می باشند.

ساخت سقف ها و پنل ها: قالب های پلای وود به دلیل برخورداری از تکنولوژی پیشرفته و همچنین مقاومت بالا در برابر فشار و کشش، برای ساخت سقف ها و پل ها بتنی مناسب اند.

ساخت دیوارها و پرده های بتنی: قالب های پلای وود می توانند به آسانی و با توجه به نیاز پروژه به شکل های مختلفی درآیند و از همین رو نیز برای ساخت انواع دیوارها یا پرده های بتنی گزینه ی مناسبی به حساب می آیند.

سخن پایانی

در نهایت، انتخاب قالب مناسب به عوامل مختلفی همچون نوع پروژه، شرایط محیطی و محدودیت های بودجه بستگی دارد. استفاده هوشمندانه و مدیریت دقیق قالب های پلای وود نه تنها به بهبود کیفیت ساخت کمک می‌کند، بلکه می تواند هزینه ها را نیز کاهش دهد و تأثیری مثبت بر پایداری پروژه ها داشته باشد.