تخته سه لایی طرح دار
هنر طرح روی چوب یکی از قدیمی ترین و محبوب ترین هنرهای دستی در بسیاری از فرهنگ‌ها است که با ترکیب مهارت‌های ظریف و خلاقیت به هنرمندان این امکان را می‌دهد که با استفاده از ابزارهای خاص، طرح های مختلفی را بر روی سطح چوب خلق کنند. این طرح ها می‌توانند از نقش‌های هندسی ساده تا تصاویر چاپی متغیر باشند و علاوه بر زیبایی ظاهری معنای خاصی را نیز منتقل کنند. هنر طرح روی چوب طی سالهای اخیر برای اشیاء مختلفی چون مبلمان، ظروف تزئینی، درب‌ها و پنجره ها کاربرد داشته است و به دلیل استفاده از مواد طبیعی و طراحی‌های خاص همواره محبوب بوده است.
شاید بتوان یکی از پر استفاده ترین متریال های چوبی این حوزه در سال های اخیر را تخته سه لایی دانست که به‌دلیل ویژگی های خاص خود مانند سطح صاف، استحکام بالا، انعطاف‌پذیری در برش و دسترسی آسان به یکی از پرکاربردترین مواد اولیه برای کارهای هنری چوبی تبدیل شده است. این متریال از لایه‌های نازک چوب که به صورت متقاطع به هم چسبیده‌اند تشکیل می‌شود و همین ساختار باعث افزایش دوام و کاهش احتمال تغییر شکل آن در طول زمان می‌شود. لذا در این مقاله از پلای مارکت قصد داریم به بررسی انواع مختلف طرح های تخته سه لایی و روش اجرای آن ها بپردازیم.
ویدئو نحوه اجرای طرح روی تخته سه لایه
فرقی نمی کند که قصد رنگ آمیزی تخته سه لایی چوبی را دارید و یا اینکه از ایجاد طرح های حکاکی بر روی آن لذت می برید. در هر صورت اجرای طراحی روی تخته سه لایه می تواند موجب خلق یک اثر هنری زیبا و ماندگار گردد. ویدئو زیر می تواند نمونه جذابی برای اجرای پروسه ساخت تخته سه لا طرح دار باشد.
در ادامه تلاش نمودیم با ذکر چند نمونه از زیباترین و محبوب ترین طرح های تخته سه لایی، به انتخاب آسان روش مناسب طراحی این نوع فرآورده کاربردی چوبی کمک کنیم.
انواع طرح برای تخته سه لا
تخته سه لا یکی از مواد پرکاربرد در صنایع چوبی است که به دلیل ساختار مقاوم و سطح صاف برای طراحی های مختلف از جمله طرح های هندسی، نقوش طبیعی و هنرهای انتزاعی مناسب است. اجرای طرح روی این نوع چوب پلای وود نه تنها به زیبایی چوب می افزاید، بلکه آن را به یک قطعه هنری منحصر به فرد تبدیل می‌کند. لذا در ادامه به بررسی انواع طرح روی تخته سه لا پرداخته ایم:
1. حکاکی و کنده‌کاری (Engraving & Carving)
یکی از روش های جذاب برای طراحی روی تخته سه لا، استفاده از تکنیک های حکاکی و کنده کاری است. این روش اجرای طرح تخته سه لایی با استفاده از ابزارهای دستی یا برش لیزری انجام می‌شود و امکان ایجاد طرح‌های دقیق و هنری را فراهم می‌کند.
ابزارهای مورد نیاز:
دستی: چاقوی کنده‌کاری، اسکنه‌های مختلف و ابزارهای حکاکی چوب.
ماشینی: دستگاه برش لیزری یا CNC.
انواع طرح‌ها:
طرح های هندسی: این طرح‌ها شامل الگوهای مکرر مانند شش ضلعی ها، مربع ها یا طرح های پیچیده تر است. با استفاده از برش لیزری می‌توان این طرح‌ها را با دقت بالا روی تخته سه لا اجرا کرد.
طرح‌های طبیعی: طراحی برگ‌ها، گل‌ها یا منظره های ساده یکی از بهترین روش های طراحی روی تخته سه لایه است که می‌تواند به تخته جلوه‌ای زیبا ببخشد. این طرح‌ها اغلب در تابلوهای تزئینی یا دیوارکوب‌ها استفاده می‌شوند.
کالیگرافی: خطاطی های زیبای سنتی یا مدرن به ویژه اشعار فارسی یا نقل قول های الهام بخش از پرطرفدارترین گزینه ها برای حکاکی و طراحی روی تخته سه لایه هستند.
نکات:
در برش لیزری استفاده از تنظیمات مناسب برای جلوگیری از سوختگی لبه‌ها ضروری است.
برای جلوگیری از ترک یا شکستگی در هنگام کنده‌کاری دستی، تخته سه لا را روی سطح محکم ثابت کنید.
2. نقاشی و رنگ‌آمیزی (Painting & Staining)
رنگ آمیزی یکی از ساده ترین و در عین حال زیباترین روش های ایجاد طرح روی تخته سه لا است که با استفاده از تکنیک های مختلف نقاشی صورت می گیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و فراگیری نحوه دقیق اجرای این تکنیک توصیه می کنیم از مقاله جذاب و خواندنی “آموزش رنگ آمیزی تخته سه لا” دیدن فرمایید.
ابزارهای مورد نیاز:
قلم‌مو، غلطک یا اسپری رنگ.
رنگ های آکریلیک، روغنی یا استین چوب.
انواع طرح‌ها:
مینیمال: استفاده از خطوط ساده یا رنگ‌های یکنواخت برای خلق آثار مدرن و شیک.
واقع گرایانه: شامل نقاشی مناظر طبیعی، پرتره یا تصاویر حیوانات بر روی تخته سه لا است که نیازمند مهارت بالا در نقاشی است.
انتزاعی: به‌کارگیری ترکیب رنگ‌ها، خطوط آزاد و الگو های تصادفی برای خلق طرح تخته سه لایی.
نکات:
پیش از رنگ آمیزی، سطح تخته را با سنباده نرم صیقل دهید تا رنگ به خوبی جذب شود.
از لایه‌های نازک رنگ استفاده کنید و اجازه دهید هر لایه خشک شود تا سطحی صاف و یکدست ایجاد شود.
3. برش و سوراخ کاری (Cutting & Perforation)
این روش، امکان ایجاد طرح‌های جذاب و کاربردی مانند پنجره های مشبک یا نقش برجسته را فراهم می‌کند. به این صورت که برش های دقیق و تکرار شونده جلوه‌ای سه بعدی و خاص به تخته سه لا می‌بخشند. علاقمندان این حوزه می توانند با مشاهده مقاله “کاربرد تخته سه لا برای معرق” از اطلاعات بیشتری در این زمینه بهره مند گردند.
ابزارهای مورد نیاز:
دستگاه برش لیزری.
اره‌های دستی یا برقی (مانند اره مویی یا عمودبر).
انواع طرح‌ها:
مشبک: طراحی گل‌ها، اشکال هندسی یا خطوط منحنی برای ساخت درب یا پنجره‌های دکوراتیو.
نقش‌برجسته: جدا کردن بخش‌هایی از طرح و ایجاد عمق در نقوش.
نکات:
برای جلوگیری از شکستن تخته های نازک از تیغه های مناسب استفاده کنید.
پیش از شروع برش، طرح مورد نظر را با مداد روی تخته رسم کنید.
4. چاپ مستقیم (Direct Printing)
چاپ تصاویر و طرح های دیجیتال، یکی دیگر از طرح های تخته سه لایی است که گزینه ای ایده آل برای ایجاد آثار گرافیکی دقیق است. این روش ایجاد طرح برای تخته سه لا به ویژه برای پروژه های تبلیغاتی یا هنری مناسب می باشد.
ابزارهای مورد نیاز:
چاپگر UV.
روش های دستی مانند چاپ سیلک.
انواع طرح‌ها:
تصاویر دیجیتال: چاپ عکس‌ها، لوگوها یا طرح‌های گرافیکی با کیفیت بالا.
نقشه‌ها: مانند نقشه شهرها یا طرح‌های تاریخی.
الگوهای مدرن: خطوط تمیز و طراحی‌های مینیمال.
نکات:
تخته سه لا باید کاملاً خشک و صاف باشد تا چاپ بدون نقص انجام شود.
از جوهر های مقاوم به نور و رطوبت استفاده کنید.
5. سوخت نگاری (Pyrography)
سوخت نگاری یا هنر طراحی با آتش، یک روش کلاسیک و زیبا برای طراحی روی تخته سه لایی است که با استفاده از قلم داغ، طرح دلخواه را روی تخته ایجاد می نماید.
ابزارهای مورد نیاز:
قلم سوخت نگاری با نوک‌های متنوع.
انواع طرح‌ها:
موتیف‌های سنتی: طرح‌های اسلیمی یا بومی.
حروف و نوشته: جملات الهام‌بخش یا اشعار.
طرح‌های فانتزی: تصاویر حیوانات، گل‌ها یا شخصیت‌های کارتونی.
نکات:
از تهویه مناسب هنگام کار اطمینان حاصل کنید.
برای ایجاد خطوط تیره تر، فشار بیشتری وارد کنید یا زمان بیشتری قلم را روی سطح نگه دارید.
6. ترکیب مواد (Mixed Media)
در این روش می توان تخته سه لا طرح دار را با بکارگیری تکنیک ترکیب نمودن مترال های مختلف به یک اثر هنری و دکوراتیو تبدیل نمود.
مواد ترکیبی:
فلز: افزودن قطعات فلزی برای کنتراست.
رزین: پر کردن شیارها یا سوراخ های طرح با رزین رنگی برای جلوه ای براق.
پارچه و نخ: ترکیب نخ یا پارچه برای ایجاد جلوه های سه بعدی.
نکات:
از چسب مناسب برای اتصال مواد مختلف استفاده کنید.
مواد اضافه باید سبک باشند تا تخته دچار خمیدگی نشود.
سخن پایانی
انواع مختلف طرح های تخته سه لایه که بر روی آن قابل پیاده‌سازی هستند، نشان از تنوع و انعطاف پذیری این متریال چوبی در هنر و صنعت دارند. از طرح های هندسی و انتزاعی گرفته تا نقوش طبیعی و سنتی، هر یک از این طرح ها می توانند تخته سه لا را به یک اثر هنری زیبا و کاربردی تبدیل کنند. لذا هنگام انتخاب طرح برای تخته سه لا در نظر داشته باشید که این طرح می بایست بسته به نوع پروژه و فضای مورد نظر برگزیده و اجرا گردد.
