امروزه در صنعت چوب و دکوراسیون داخلی، انتخاب مواد مناسب نقش مهمی در کیفیت، دوام و زیبایی نهایی پروژه دارد. دو مورد از محبوبترین گزینه های موجود در این حوزه، امدیاف (MDF) و پلای وود (Plywood) هستند. هر کدام از این مواد ویژگیها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که آنها را برای کاربردهای متفاوت مناسب میکند. از ام دی اف بیشتر در ساخت مبلمان، کابینت و دکوراسیون داخلی استفاده میشود، در حالی که پلای وود به دلیل استحکام و مقاومت بالاتر،گزینهای عالی برای پروژههای ساختمانی و فضای باز است. آشنایی با تفاوت های این دو ماده نه تنها به انتخاب بهتر کمک میکند، بلکه میتواند در کاهش هزینهها و افزایش عمر مفید محصولات نیز تأثیر گذار باشد. در این مقاله از پلای مارکت با بررسی جامع ویژگیهای فنی، کاربردها و مزایای هر دو ماده به شما کمک خواهیم کرد تا تصمیمی آگاهانه و مناسب برای پروژه های خود بگیرید.
معرفی پلای وود (تخته چند لایی)
پلای وود که با نام تخته چند لایه نیز شناخته می شود، یکی از فرآورده های چوبی دوستدار محیط زیست است که در واقع از اتصال لایه هایی با ضخامت بسیار کم که تحت فشار به صورت عمود روی هم قرار می گیرند، تولید می شود. از چوب پلای وود به دلیل استحکام بالا و انعطاف پذیری آن برای مصارف مختلف نجاری و دکوراسیون بهره گرفته می شود. پلای وود ها را می توان بر اساس فاکتور کیفیت در درجه های A، B، C و D تقسیم بندی و بر همین اساس نیز در کاربردهای مختلف از آن ها بهره گرفت.
ام دی اف (MDF) چیست؟
ام دی اف (Medium Density Fiberboard) در واقع نوعی فراورده چوبی با چگالی متوسط است که با استفاده از الیاف حاصل از خرده چوب های بازیافت شده کارخانه ها و طی پروسه ای خاص شامل استفاده از چسب موم و اعمال دما و فشار ساخته می شود. ام دی اف که دارای سطحی صاف و فاقد دانه های درشت چوب است از لحاظ ظاهری تا حدودی مشابه نئوپان است، اما از لحاظ مقاومت دارای استحکام بیشتری است و همین امر نیز موجب شده است که بتوان از آن برای مصارف تولید مبلمان و دکوراسیون داخلی بهره گرفت.
تفاوت پلای وود و ام دی اف؛ کدام بهتر است؟
به طور کلی می توان مهم ترین تفاوت های موجود میان پلای وود و ام دی اف را در چندین فاکتور اساسی همچون قیمت نهایی، کاربرد، وزن، ظاهر و… خلاصه نمود که در ادامه به آن پرداخته ایم:
ویژگی | پلای وود (Plywood) | ام دی اف (MDF) |
---|---|---|
مواد اولیه | لایه های نازک چوب طبیعی | الیاف چوب فشرده همراه با رزین و چسب |
استحکام | بسیار مقاوم و مناسب برای کاربردهای سنگین | استحکام کمتر نسبت به پلای وود |
وزن | سبک تر | سنگین تر |
دوام | وام بالا و مناسب برای کاربردهای طولانی مدت | دوام کمتر در مقایسه با پلای وود |
کاربرد | مناسب برای کف سازی، سقف سازی و کابینت سازی | مناسب برای مبلمان داخلی و دکوراسیون |
قیمت | معمولا گران تر | مقرون به صرفه تر |
ظاهر سطحی | دارای گره ها و ناهمواری های طبیعی چوب | سطح صاف و یکدست |
مقاومت در برابر آب | مقاوم تر در برابر رطوبت | کمتر مقاوم در برابر آب |
برشکاری و شکل دهی | برش و شکل دهی دشوارتر به دلیل استحکام بالامعمولا از چوب طبیعی تولید می شود | برش و شکل دهی آسان تر |
دوستدار محیط زیست | نیازمند فراوری شیمیایی بیشتر |
تفاوت پلای وود و ام دی اف در استحکام
پلای وود در مقایسه با ام دی اف از استجکام و مقاومت بیشتری در برابر فشار برخوردار است و علت آن نیز به ساختار لایه ای منحصربفرد تخته چند لایه پلای وود باز می گردد. در مقابل ام دی اف از استحکام کمتری برخوردار بوده و در براب فشارهای بالا تا حدودی آسیب پذیر است و از همین رو نیز بیشتر برای کاربردهای داخلی و به دور از تنش مورد استفاده قرار می گیرد.
تفاوت پلای وود و ام دی اف در کارپذیری
با وجود اینکه ام دی اف به دلیل برخورداری از ساختار فیبری نرم به آسانی پیچ می خورد، در صورتیکه از ابزار برش مناسب جهت برشکاری آن استفاده نگردد ممکن است به راحتی دچار ترک خوردگی گردد. در مقابل، تخته چوب چند لایه به دلیل برخورداری از ساختار مقاوم و چند لایه به هیچ عنوان هنگام برشکاری دچار ترک خوردگی نمی گردد. لازم به ذکر است اکثر تخته های چند لایه به دلیل مقاومت بالا ممکن است به صرف انرژی بیشتری برای انجام پیچ کاری و برش نیاز داشته باشند.
تفاوت پلای وود و ام دی اف در پروسه تولید
با وجود اینکه این دو فراورده چوبی هر دو با استفاده از پسماندهای چوب ساخته می شوند، پروسه تولید آن ها کاملا متفاوت است. به این صورت که در فرایند تولید ام دی اف، خرده های چوب پس از تبدیل به الیاف چوب و آغشته شدن به چسب موم و رزین، تحت فشار و دمای بالا به صورت تخته های یکپارچه در می آیند. در صورتیکه این فرایند برای پلای وود به نحوی کاملا متفاوت صورت گرفته و از این قرار است که لایه های نازک چوب از پیش آماده شده به شکل تار و پودی روی و با استفاده از چسب مخصوص و اعمال فشار روی هم قرار می گیرند و ساختار نهایی پلای وود را شکل می دهند.
تفاوت پلای وود و ام دی اف در ظاهر
فاکتور مهم دیگری که ام دی اف و تخته چند لایه را از هم کاملا متمایز می نماید، شکل ظاهری آن هاست. سطح ام دی اف کاملا صاف و یکدست و فاقد دانه یا الیاف چوبی است، درحالیکه پلای وود به علت استفاده از لایه های متشکل از چوب طبیعی دارای دانه های چوب طبیعی و ظاهری متمایز و یادآورر طبیعت است. همین ویژگی نیز موجب شده است که بتوان از پلای وود به عنوان دیوارپوش یا کف پوش استفاده نمود.
تفاوت پلای وود و ام دی اف در قیمت
از آنجایی که پلای وود به دلیل استفاده از لایه های نازک چوب طبیعی از ظاهر و دوام بهتری برخوردار است، قیمت تمام شده ی آن در رده ی متوسط رو به بالا قرار می گیرد. در مقابل، ام دی اف که از فرایند تولید و مواد اولیه ساده تری تشکیل می شود، از قیمت پایین تری نیز برخوردار است. با این وجود انتخاب پلای وود به دلیل استحکام و دوام بالا در طولانی مدت مقرون به صرفه تر است و نیاز به تعویض مجدد متریال به کار رفته در پروژه را به حداقل می رساند.
تفاوت پلای وود و ام دی اف در وزن
فاکتور اساسی دیگری که موجب تمایز میان پلای وود و ام دی اف می گردد، وزن هر متر مربع از محصول است. ام دی اف به دلیل برخورداری از ساختار متراکم و چگالی سنگین و فشرده ای که دارد معمولا از وزن بالاتری نسبت به پلای وود برخوردار است که همین موضوع می تواند موجب دشواری حمل و نقل گردد. از سوی دیگر، پلای وود که با وجود استحکام بالا از چگالی کمتری برخوردار است، دارای وزن کمتری است و برای کاربردهایی همچون ساخت و ساز و دکوراسیون داخلی که همواره نیاز به جابجایی مداوم متریال دارند مناسب است.
تفاوت پلای وود و ام دی اف در رنگ پذیری
رنگ پذیری تخته های چوبی با میزان هموار بودن سطح قطعه رابطه ای مستقیم دارد و هر چه سطح هموارتر باشد، میزان رنگ پذیری آن نیز به نسبت بالاتر خواهد بود. بر همین اساس نیز ام دی اف به دلیل برخورداری از سطح صاف، یکنواخت و بدون الیاف چوبی از رنگ پذیری بهتری در مقایسه با تخته چندلا برخوردار است.
تفاوت پلای وود و ام دی اف در مقاومت در برابر رطوبت
همانطور که پیش تر ذکر شد، تخته چند لایه در میان اکثر فراورده های چوبی دارای بیشترین میزان استحکام است و همین موضوع نیز موجب می شود که به هیچ عنوان رطوبت را به داخل خود نفوذ ندهد. در مقابل، ام دی اف به راحتی رطوبت را جذب می کند و در طورتیکه به سرعت سطح آن خشک نگردد دچار فرسودگی می گردد. از همین رو نیز امروزه از روکش های شیمیایی صنعتی جهت ایجاد پوشش ضد آب بر روی ام دی اف استفاده می گردد.
مقایسه مزایا و معایب پلای وود و ام دی اف
در انتها باید بگوییم که انتخاب میان ام دی اف و پلای وود می بایست کاملا با توجه به نوع پروژه و سطح انتظار شما از میزان استحکام و وضعیت ظاهری متریال صورت گیرد. لذا در ادامه تلاش نمودیم با اشاره به برخی از مهم ترین مزایا و معایب مشاهده شده در هر کدام از این نوع ورق های چوبی به درک بهتر تفاوت های میان آن ها کمک کنیم.
ویژگی | پلای وود (Plywood) | ام دی اف (MDF) |
---|---|---|
مزایا | - استحکام بالا و مقاومت در برابر فشار و خمش - سبک تر از MDF مقاوم در برابر رطوبت (در نوع ضد آب) -دوام طولانی مدت -مناسب برای کاربردهای سنگین | _ سطح صاف و یکنواخت، ایده آل برای رنگ آمیزی و روکش کاری - برش و شکل دهی آسان - قیمت مقرون به صرفه مناسب برای طرح های ظریف و تزئینی |
معایب | - گرانتر از MDF - برش و شکل دهی دشوارتر - ممکن است سطح آن دارای گره های طبیعی چوب باشد | - مقاومت کمتر در برابر رطوبت و آب - سنگین تر از پلای وود - دوام کمتر در مقایسه با پلای وود - آسیب پذیری بیشتر در برابر خراش و ضربه |
ساختار لایهای پلای وود، علاوه بر وزن سبک و ظهر طبیعی، استحکام قابل توجهی را در برابر فشار و رطوبت به آن میدهد. این ویژگی باعث می شود برای استفاده در سازه های سنگین و همچنین محیط های در معرض رطوبت بتوان از پلای وود استفاده نمود. اما در عین حال، پلای وود نسبت به ام دی اف گران تر است و ممکن است برای پروژه هایی با بودجه محدود گزینه مناسبی نباشد. همچنین برش و پردازش پلای وود به دلیل استحکام زیاد و ساختار چندلایه آن، به ابزارهای پیشرفته تری نیاز دارد و ممکن است طی عملیات پردازش در اثر ضربات مستقیم یا فشار زیاد، لایه های چوب از هم جدا شوند.
ام دی اف به طور کلی ارزان تر از پلای وود است و برای پروژه هایی که به صرفه جویی در هزینه نیاز دارند، انتخاب بهتری است. همچنین ام دی اف به دلیل قابلیت رنگ پذیری و برشکاری آسان امکان رنگ آمیزی، روکش کاری و سایر فرایندهای تکمیلی را برای ساخت طرح های پیچیده دکوراسیون داخلی فراهم می کند. با این وجود، ام دی اف در صورت قرارگیری در معرض آب و رطوبت به سرعت تغییر شکل می دهد و لبه های آن نیز بیشتر از پلای وود مستعد آسیب هستند. لازم به ذکر است ام دی اف توانایی تحمل فشار یا ضربه را ندارد و به دلیل وزن بالا حمل و نقل آن سخت تر است.
جمع بندی
پلای وود و ام دی اف هر دو از موارد پر کاربرد در صنعت چوب هستند که بسته به نیاز پروژه انتخاب میشوند. پلای وود به دلیل استحکام بالا، مقاومت در برابر رطوبت و ظاهر طبیعی برای محیط های مرطوب و کاربردهای سنگین مناسب است، اما هزینه بیشتری دارد. از سوی دیگر، ام دی اف به دلیل قیمت اقتصادی، سطح صاف و قابلیت شکل دهی آسان برای مبلمان داخلی و پروژه های کم هزینه مناسب تر است. لذا انتخاب بین این دو می بایست کاملا با توجه به بودجه، محیط استفاده و نیازهای فنی پروژه صورت گیرد .